°F | °C
invalid location provided
ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ… ΜΙΑ ΠΛΗΓΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΛΕΙΝΕΙ…
Πέμπτη, 07 Φεβρουάριος 2019 19:17

Pallas-Mikro-CV-2

ΠΑΛΛΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ – ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ – ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ – ΑΝΑΛΥΤΗΣ AEJ/IFJ

Έχω νέα. Κάποια καλά, κάποια κακά. Τα καλά νέα είναι ότι ο παλιός και γνώριμος εχθρός μας, ο καπιταλισμός, μοιάζει να διέρχεται βαθύτατη κρίση. Τα κακά νέα είναι ότι μέχρι στιγμής καμιά μορφή χειραφέτησης δεν φαίνεται πραγματικά πρόσφορη και τίποτε δεν εγγυάται ότι το τέλος του καπιταλισμού θα οδηγήσει σε κάποια καλύτερη κοινωνία.

Είναι σαν να διαπιστώνουμε ότι η φυλακή στην οποία έχουμε εγκλωβιστεί εδώ και καιρό έχει πιάσει φωτιά, οι φύλακες έχουν πανικοβληθεί, αλλά οι πόρτες παραμένουν κλειστές.

Η κρίση του καπιταλισμού είναι αδιαμφισβήτητη. Δεν ωφελείται ωστόσο στη δράση των αντιπάλων του. Όλα τα σύγχρονα κινήματα και σχεδόν το σύνολο της κριτικής στον καπιταλισμό τον έχουν φανταστεί να εξαφανίζεται, ηττημένος από οργανωμένες που αποφάσισαν να τον κατεδαφίσουν και να τον αντικαταστήσουν με κάτι καλύτερο.

Ο καπιταλισμός ως θηρίο που αργοπεθαίνει, είναι ικανός να προξενήσει τρομερές καταστροφές, όχι μόνον σκορπώντας πολέμους και βία παντός είδους, αλλά προκαλώντας ζημιές μη αναστρέψιμες στο περιβάλλον. Δεν είναι πλέον ανάγκη να αποδείξουμε πόσο εύθραυστος είναι ο καπιταλισμός και πόσο εξαντλήθηκαν οι ιστορικές του δυνατότητες να εξελιχθεί – και αυτό είναι καλό νέο.

Ξαφνικά μια διάχυτη αισιοδοξία έχει αρχίσει να διαφαίνεται στο σώμα αυτής της ταλαίπωρης κοινωνίας. Έπρεπε δηλαδή να υπάρξει μια υποτιθέμενη αλλαγή πλύσης στις πολιτικές αποφάσεις για να αισθανθούν οι κοινοί θνητοί μια ιδέα εικονικής πνοής στον ασφυκτικό τους βίο.

…Ο τοίχος είχε από νωρίς εκείνη την ήρεμη αποφασιστικότητα που τον χαρακτήριζε κάτι τέτοιες μέρες… Ήξερε πως αρκετοί αδέξιοι δήμιοι θα αστοχούσαν με αποτέλεσμα να πληγώνουν ξανά το γέρικο σώμα του…

Ο τρόπος ζωής, εδώ και καιρός, που έχει δημιουργήσει ο καπιταλισμός θεωρείται σχεδόν παντού ο πιο επιθυμητός, επομένως και το ενδεχόμενο τέλους του θα θεωρηθεί καταστροφή. Κάθε επίκληση για δημοκρατία ακόμη και στην άμεση ή ριζοσπαστική δημοκρατία, είναι παντελώς ανώφελη, εκτός εάν τα υποκείμενα, δεν είναι παρά αντανακλάσεις του συστήματος που τα περιβάλλει. Γι’ αυτό και το σύνθημα «είμαστε το 99%» θα αρκούσε αλήθεια να απαλλαγούμε από τον ζυγό του 1% των πλούσιων και ισχυρών για να ζήσουμε οι υπόλοιποι ευτυχισμένοι;

Πόσοι από αυτούς που ανήκουν στο 99%, δεν κάθονται κάθε μέρα με τις ώρες μπροστά στην τηλεόραση, δεν εκμεταλλεύονται τους υπαλλήλους τους, δεν κλέβουν τους πελάτες τους, δεν παρκάρουν στο πεζοδρόμιο, δεν τρώνε στα McDonalds, δεν δέρνουν τις γυναίκες τους, δεν δίνουν στα παιδιά τους βιντεοπαιχνίδια, δεν αγοράζουν ρούχα μόνο για τις μάρκες, δεν τρέχουν στο λάπτοπ κάθε δυο λεπτά, δεν είναι με άλλα λόγια κομμάτι αναπόσπαστο της καπιταλιστικής κοινωνίας σε όλο το μεγαλείο; Για να απελευθερωθούν, οι σκλάβοι θα πρέπει να είναι ήδη ελεύθεροι. Το σημαντικό, είναι να ξεσηκωθεί ο κόσμος, να διαμαρτυρηθεί, ν’ ανοίξει επιτέλους τα μάτια του. Μετά θα φτάσει και πιο βαθιά, για να βρει τους πραγματικούς λόγους που εξεγείρεται. Το ζήτημα είναι όμως πώς θα αντιδράσει. Θα πουλήσει ναρκωτικά, θα κλέψει φρούτα από τον γείτονα του καλλιεργητή, θα αρχίσει να κυνηγά μετανάστες; Ή αντίθετα θα ασχοληθεί με τη συλλογική οικοδόμηση ενός καλύτερου τρόπου ζωής, πάνω στα ερείπια του καπιταλισμού;

…Ήρθα να δω το θολό αίμα, το αίμα που φέρνει τις μηχανές στους καταρράκτες και το πνεύμα στη γλώσσα της κόμπρας… Κάθε μέρα σκοτώνουν στην πόλη… Καταγγέλλω όλους αυτούς που αγνοούν το άλλο μισό, που υψώνει τα τσιμεντένια βουνά του…

Αυτού του είδους λοιπόν η αφέλεια θέλει να πείσει τον εαυτό της. Ότι οι άνθρωποι μπορούν να σταθούν επάνω από τις αγορές. Πως η ζωή είναι μπροστά και πέρα από τα κέρδη. Ο άνεμος αντίστασης που διαπερνά στο αντιμνημονιακό μέτωπο, παραβλέπει ότι το πρόβλημα πηγάζει αποκλειστικά από την έμφυτη τυφλή υπακοή μιας κοινωνίας, παγκόσμιας και οικουμενικής, στους παρανοϊκούς νόμους της κερδοφορίας των ισχυρών ομιλών.

Ο καπιταλισμός υπήρξε ανέκαθεν μια κοινωνία που διοικείται από μηχανισμούς παραγωγής αξίας, τυφλούς και αφηρημένους, αυτόματους και ανεξέλεγκτους. Όλος ο κόσμος είναι ταυτόχρονα δράστης και θύμα αυτού του μηχανισμού. Στις κλασσικές επαναστάσεις, με υψηλότερο σημείο την ισπανική επανάσταση του 1936, ο κόσμος που πολέμησε τον καπιταλισμό τον βίωνε ως έξωθεν επιβεβλημένη κατάσταση ως εισβολή. Σχεδόν παντού από τις μεγαλουπόλεις, από τον λεγόμενο «ανεπτυγμένο» κόσμο μέχρι τις πιο απόμακρες αγροτικές περιοχές, τα άτομα βιώνουν την πανταχού παρουσία του καπιταλισμού.

Το 2016 θα κλείσει με μια διαπίστωση. Είναι αδύνατον να μας καθυποτάξουν τη συνείδηση; Με τα ΜΜΕ, καθημερινά να προσπαθούν να μας μαλώσουν, να μας κάνουν ενόχους, να μας φοβίσουν. «Φταίτε που έχετε δικαιώματα, φταίτε που έχετε υψηλούς μισθούς, φταίτε που δεν καταναλώνεται και δεν κινείται η αγορά, φταίτε που δεν είστε αισιόδοξοι, φταίτε που αφήνετε τα παιδιά σας να πηγαίνουν στις διαδηλώσεις, φταίτε που είστε μισθωτοί, φταίτε γιατί διεκδικήσατε και τώρα δεν έχουμε να σας δώσουμε… Φταίτε…

Σε αυτούς τους λαβωμένους πολίτες, βασιζότανε το σύστημα ως τα τώρα. Το «ξύλο» έπεφτε στα κατώτερα κλιμάκια, από δασκάλους, γονείς και γείτονες, το χαφιεδιλίκι γίνονταν από θείες και περιπτεράδες.

Προληπτική καταστολή. Ισορροπία. Μόνο που τώρα αυτοί οι λαβωμένοι πολίτες ξύπνησαν και τους χαλάνε τα σχέδια τους. Έτσι το σύστημα βρίσκεται σε κρίση. Παίζουν όλη μέρα έκτακτα δελτία φόβου και τρομοκρατίας.

Σήμερα δεν πυροβολούν πλέον στο μυαλό, ξέρουν ότι είναι μάταιο, τώρα πυροβολούν στην καρδιά… Γιατί φοβούνται…

…Απόψε κι εγώ ζητάω ένα βήμα, το βήμα του λόγου στη μεγάφωνη πόλη, έχω τίτλους τιμής, είμαι ανώνυμο θύμα της σιωπής στο βωμό σας τόσα χρόνια προσφέρω συνεπής μαθητής και βουβός…

Σήμερα υπάρχουν δυο κόσμοι. Ο δικός μας και ο δικός τους. Ο κόσμος της αξιοπρέπειας και των ονείρων, του μόχθου και της αντίστασης, της αλληλεγγύης και της αυτοθυσίας. Ο κόσμος της εξέγερσης και της δημιουργίας, της αντίστασης και της ρήξης. Ο κόσμος των ποιητών, της τρυφερότητας και του πόνου. Ο κόσμος των ζωντανών ανθρώπων.

Και από την άλλη υπάρχει ο κόσμος τους. Ο κόσμος της επιφάνειας και της κατανάλωσης, της αποκτήνωσης και της μιζέριας, του φόβου και της υποκρισίας. Ο κόσμος που δεν χορταίνει να πατάει πάνω στα πτώματα μας, που πνίγεται μέσα στην ασημαντότητα, απαιτώντας βάναυσα λίγες στιγμές ηδονής που όμως ποτέ δεν έρχεται. Ο κόσμος που βολοδέρνει καταναλώνοντας στην απουσία νοήματος έχοντας μετατρέψει σε εμπόρευμα τον ίδιο του τον εαυτό. Αφού ούτε ο ίδιος του ο εαυτός δεν έχει πια νόημα…

Μας έδωσε το σύστημα υπόσχεση. Αν εγκαταλείψουμε κάθε δικαίωμα συλλογικής διαχείρισης των υποθέσεων μας, θα έχουμε εξασφαλισμένα τα βασικά που χρειαζόμαστε για να ζήσουμε. Και η υπόσχεση συνεχίζεται ότι θα μπορούσαμε να ζήσουμε σαν βασιλιάδες, αν ήμασταν διατεθειμένοι να αγοράζουμε από το απόθεμα της συλλογικής μας υποτέλειας.

…Μα ό,τι κι αν γίνει εμείς θα επιζήσουμε. Άνθρωποι κατοικούν μες στο πνεύμα της ελευθερίας αμέτρητοι. Άνθρωποι όμορφοι μες στη θυσία τους. Άνθρωποι… Νικηφόρος Βρεττάκος.

Τα προγράμματα σταθεροποίησης που επέβαλαν ΔΝΤ και Ε.Ε. γίνεται αντιληπτό ως απειλή για τα «κοινωνικά κεκτημένα» της μεταπολίτευσης και κουρελιάζει οριστικά, εκείνη την καταναλωτική ευφορία που συνεπήρε επί τρεις περίπου δεκαετίες μικροαστικά και μεσαία στρώματα, λαθρεπιβάτες στο τρένο της ευρωπαϊκής «ανάπτυξης» που πίστεψαν ότι έχουν απεριόριστο ελευθέρας στον επί πιστώσει παράδεισο μιας ιλουστρασιόν δύσης. Ασφαλώς η ελληνική κοινωνία έπρεπε να πληρώσει. Για τι πράγμα όμως, είναι το κρίσιμο ερώτημα.

Ο καπιταλισμός γνωρίζει ότι καταπιέζει, αδικεί και ξεζουμίζει τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας ενώ παράλληλα φοβάται μήπως αυτή η κοινωνία συνειδητοποιήσει την απελπισία της και τον αντιμετωπίσει με βία. Έτσι ο καπιταλισμός δουλεύει παράλληλα σε δύο επίπεδα. Από την μια προσπαθεί να μας πείσει ότι δεν υπάρχει ελπίδα πέρα από αυτόν, και από την άλλη σχεδιάζει μια καλά στημένη επιχείρηση εκτόνωσης της συσσωρευμένης οργής με στόχο να θεραπεύσει τα καταπιεσμένα πάθη του πλήθους.

Ζητείται ελπίς, έγραφε ο Αντ. Σαμαράκης. Σήμερα πιο επίκαιρος από ποτέ. Ξέρω ότι δεν πρέπει να το βάλουμε κάτω. Ξέρω πως ο αγώνας τώρα ξεκινά. Δίνω εντολές στον εαυτό μου, να ανασαίνει βαθιά, να ελπίζει και να κάνει τρελά όνειρα.

…Αμπάρες και φράχτες θα σπάσω μα πίσω ποτέ δε γυρνώ. Ανοίξτε βουνά να περάσω να σμίξω αδελφός μ’ αδελφό. Εγώ είμαι ο λαός. Εγώ είμαι ο ποταμός εμπρός, εμπρός, εμπρός…