Κατά μία άποψη, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος απάντησε στον αφορισμό (των κ.κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, Νίκης Κεραμέως, Νίκου Χαρδαλιά), από τον πρ. μητροπολίτη Αιγιαλείας Αμβρόσιο, με τον τρόπο που είχε απαντήσει ο Γεώργιος Παπανδρέου στην προδικτατορική Βουλή. Να θυμίσουμε ότι ένας βουλευτής της ΕΡΕ φώναξε κάτι προσβλητικό για τον αρχηγό της Ενωσης Κέντρου. Τότε, ο Γ. Παπανδρέου σταμάτησε την ομιλία του και ζήτησε να μάθει το όνομα του αγενούς. Ο υβριστής βουλευτής σηκώθηκε. Μόλις τον είδε ο Παπανδρέου είπε: «Α, εσείς... Τότε δεν έχει καμιά σημασία».

Κατά μία άλλη άποψη, ακόμη και αν η Ιερά Σύνοδος αποφάσιζε τον αφορισμό, μικρή σημασία θα είχε. Παλιότερα ο αφορισμός, ως ποινή, ήταν βαριά διότι δεν ήταν απλώς εκκλησιαστική. Την εποχή που η θρησκεία ήταν το μόνο στοιχείο ταυτότητας των ανθρώπων, οι «αφορεσμένοι», δεν υπέφεραν μόνο από την παύση της ιδιότητας του μέλους σε μια θρησκευτική κοινότητα. Οι αποσυνάγωγοι γίνονταν αυτό που η σημερινή σημασία της λέξης εννοεί: απόβλητοι, αποδιωγμένοι, εξοστρακισμένοι, από την κοινωνία. Η Συναγωγή, η Εκκλησία, ήταν το άλφα και το ωμέγα της συμβίωσης των ανθρώπων. Εκτός αυτών δεν μπορούσε κάποιος να συνυπάρξει, δεν θα μπορούσε καν να υπάρξει. Δεν έφευγε μόνο από την Εκκλησία. Κατά τη διάρκεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας έχανε την ταυτότητά του. Αναγκαζόταν εν τοις πράγμασι να φύγει από τον τόπο κατοικίας του, να χάσει τους αγαπημένους του, να πάει σε τόπους μακρινούς, ελπίζοντας ότι τα νέα περί αφορισμού του δεν θα γίνονταν γνωστά.

Βεβαίως, για έναν πολιτικό (και δη της χώρας που το Σύνταγμά της ξεκινά με το «Eις τo όνoμα της Aγίας και Oμooυσίoυ και Aδιαιρέτoυ Tριάδoς») ένας αφορισμός σημαίνει απώλεια ψήφων. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να πιστέψουν, ακόμη και τον πρώην Αιγιαλείας, ότι ο «αφορεσμένος» έκανε κάτι δαιμονικό (όπως π.χ. να προστατεύσει τους πιστούς από τον κορωνοϊό) και γι’ αυτό εκδιώχθηκε από την Εκκλησία. Σε αυτόν τον φόβο των πολιτικών για απώλεια ψήφων εδράζεται η δύναμη της Εκκλησίας.

Η Ιεραρχία, όμως, έχει μια υπερχιλιετή βυζαντινή παράδοση. Ξέρει ότι ο αφορισμός είναι σαν το βέτο στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Χρησιμεύει μόνο όσο δεν χρησιμοποιείται. Με αυτήν τη μακραίωνη σοφία της, η Εκκλησία δεν χρησιμοποιεί καν την απειλή του αφορισμού· δεν την εκστόμισε ούτε ο μακαριστός Χριστόδουλος στη σκληρή κόντρα που είχε για το ζήτημα της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες. Εξάλλου είναι νωπό –σε σχέση με τη μακρά ιστορία της Εκκλησίας– το τραύμα από την απειλή διάφορων εκκλησιαστικών κύκλων για αφορισμό του μεγάλου Ελληνα συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη, και όσα θλιβερά συνέβησαν όταν πέθανε.

Γι’ αυτό και οι νουνεχείς ιεράρχες είναι πάντα εξαιρετικά προσεκτικοί. Το όπλο του αφορισμού, που πήρε ο κ. Αμβρόσιος, αποδείχθηκε τζούφιο.