°F | °C
invalid location provided
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ...

ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΙΑ ΑΝΑΔΡΟΜΗ... ΚΑΙ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ

Δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι απεργούν και διαδηλώνουν, πολλοί μικροί επιχειρηματίες κλείνουν τα μαγαζιά τους. Όσοι δεν κατεβαίνουν στους δρόμους κάθονται ανήσυχοι και λογαριάζουν πώς θα τα φέρουν βόλτα. Απώλειες εισοδήματος σαν αυτές που επιβάλλονται τώρα στο Δημόσιο και στις συντάξεις, από 10% και πάνω για να ξεπεράσουν και το 30% στους πιο υψηλό αμειβόμενους, χωρίς προοπτική μάλιστα να αναπληρωθούν αργότερα, ουδέποτε είχαμε στην Ελλάδα μετά τον πόλεμο. Για να θυμηθούμε τα παλαιότερα, όταν σε συνθήκες κρίσης των εξωτερικών πληρωμών της χώρας, που δεν βρί­σκαμε και τότε να δανειστούμε, εφαρμόστηκε το σταθεροποιητικό πρόγραμμα 1986-87 με βοή­θεια (δάνειο) από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, οι μισθοί έχασαν τo 13% της αγοραστικής τους δύναμης εκείνη τη διετία, οι συντάξεις το 10%. Αλλά ως το 1990 την είχαν ανακτήσει, την ξαναέχασαν, με κρίση πάλι, το 1991-93, από το 1994 όμως αυξάνονταν σταθερά: τα τελευταία επτά χρόνια με ετήσιο ρυθμό μεταξύ 0,9% και 4,3% οι πραγματικές (αποπληθωρισμένες) μέσες αποδοχές του συνόλου των μισθωτών, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στην τελευταία ετήσια έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος: 18% αθροιστικά την περίοδο 2002-2009, ποσοστά που μεταφράζεται σε αύξηση 2,4% κατά μέσο όρο τον χρόνο, θα πάει τώρα άραγε επτά - οκτώ χρόνια πίσω η αγοραστική δύναμη των μισθών στον δημόσιο τομέα, πιο πολύ;

Η οικονομική... κρίση δεν έρχεται μόνη της. Είναι πια φανερό πως κουβαλάει μαζί της και μια κρίση νομιμότητας των ηγετών μας, ένα έλλειμμα ισότητας, ένα πρόβλημα δημοκρατίας, μια κατάρρευση όλων εκείνων των συνταγματικών εγγυήσεων που μετά τις μεγά­λες επαναστάσεις των τριών τελευταίων αιώνων θε­ωρούσαμε δεδομένες.

Μια νέα...συναίνεση στην Ευρώπη κατασκευάζει την αβαθή δημοκρατία. Και θέτει στην υπηρεσία της κυβερνήσεις που δεν μπορούν πια να κατανοήσουν τον κόσμο, ού­τε τους ανθρώπους που τον κατοικούν. «Πρόκειται για ένα νέο πνεύμα του καπιταλισμού που πηγαίνει χέρι χέρι με μια πρωτοφανή μορφή επιβολής, στην οποία οι δημοκρατικοί θεσμοί παίζουν κεντρικό ρόλο παρά τη διακηρυγμένη ουδετερότητα τους» λέει ο κοινω­νιολόγος Λικ Μπολτανσκί. «Δεν έχω τίποτα εναντίον της νομιμότητας αλλά δεν είναι πια καθαγιασμένη». Ακρογωνιαίοι λίθοι της συ­νταγματικής τάξης και της δημοκρατι­κής νομιμό­τητας έχουν υπονομευθεί: η ισονομία, η αξία της ζωής, το δικαί­ωμα στην εργασία και στη σύνταξη. Μια ωμή οικονομική βία στοι­χειώνει τους χειρότερους εφιάλτες των πολιτών. Συνταγματικές κατακτήσεις που κάποτε ήταν εγγυημένες, όπως η λαϊκή κυριαρχία, το κοινό συμφέρον, ο εθνικός πλούτος, οι δημόσιες υπηρεσίες, οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, η ύδρευση, η ηλεκτροδότηση, οι τηλεπικοινωνίες, ακόμη και ένα μέρος του στρατιωτικού μηχανισμού, εκχωρούνται σε ιδιώτες. Η αγορά δεν λειτουργεί πια ως συμπλήρωμα, αλλά ως υποκατάστατο της δημοκρατίας. Για να επιβεβαιωθεί ο ιστορικός Ερικ Χόμπομπαουμ όταν έλεγε πως η νομιμότητα του κράτους δεν θα πρέπει να θεωρείται πια δεδομένη. Ούτε και του πολιτικού συστήματος. Όταν τα πάντα θα έχουν ξεπουληθεί, όποτε οι πολίτες θα ανάβουν το φως ή θα πίνουν νερό, θα είναι σαν να ψηφίζουν τους ιδιώτες.

Χειρότερη έτσι από τις περικοπές στους μισθούς των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα και στις συντάξεις διαγράφεται η προοπτική στον ιδιωτικό τομέα, με μια μείωση του ΑΕΠ 4% φέτος, και άλλο 2,6% το 2011, όπως την προβλέπουν οι συντάκτες του προγράμματος E.Ε. - ΔΝΤ το οποίο αναγκαζόμαστε να εφαρμόσουμε. Ούτε τέτοια ύφεση περιόριζε ανάλογα τη ζήτηση, δεν ήρθε. Ήταν η «πολυσθένεια» των εισοδημάτων, όπως την είχε ονομάσει ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς τότε το γεγονός δηλαδή ότι οι περισσότεροι μισθωτοί είχαν εισόδημα και από άλλη δραστηριότητα, αγροτική στο χωριό, ενοικιαζόμενα δωμάτια σε τουριστική περιοχή, ή ότι άλλο επέτρεψε vα αντισταθμιστεί η μεγάλη απώλεια του μισθού από άλλες πηγές... Από την τωρινή ύφεση όμως καμία παραοικονομία δεν φαίνεται ικανή να μας γλιτώσει: η δημοσιονομική πολιτική είναι τώρα πολύ πιο περιοριστική (μεγάλη αύξηση φόρων, μείωση επενδύσεων - το δημόσιο έλλειμμα στο τέλος του σταθεροποιητικού προγράμματος 1986 - 87 παρέμενε ακόμα 13,5% του ΑΕΠ. Καθώς η πολιτική που εφαρμόστηκε το μείωσε μόλις 2,5 μονάδες, κατά τους υπολογισμούς του Γ. Σπράου). Και, προπάντων, έχει αποσαθρωθεί ο παραγωγικός ιστός της χώρας, λίγες μονάδες αντεπεξέρχονται στον διεθνή ανταγωνισμό, ακόμα λιγότερες είναι οι νέες παραγωγικές επενδύσεις που αυξάνουν τις εξαγωγές και τις εγχώριες πωλήσεις, το εισόδημα και την απασχόληση.

Πως θα μπορούσαμε να διαψεύσουμε προοπτικές τόσο ζοφερές; Η «ανάπτυξη» είναι στα χείλη όλων, αλλά δεν αρκεί να εκφωνούμε ένα αφηρημένο σύνθημα, ούτε βο­ηθούν οι αδιάκοπες επικρίσεις για πλήθος μέτρων που μπορούσαν τάχα να είχαν προχωρήσει αυτούς τους μήνες, αλλά ολιγώρησαν οι υπεύ­θυνοι. Διότι καθυστερήσεις, ή και λάθη, αναμ­φίβολα διαπράττονται. Η «ανάπτυξη» δεν εξασφαλίζεται όμως από έναν, τρεις, πέντε, είκοσι επιστημονικά καταρτισμένους σχεδιαστές και τεχνοκράτες, έστω τους λαμπρότερους, ού­τε από έναν, τρεις, πέντε πολιτικούς, έστω και τους πιο εμπνευσμένους. Είναι υπόθεση ομά­δων και συλλογικοτήτων, στις επιχειρήσεις, στη διοίκηση, σε πόλεις, χωριά και νησιά, είναι υπόθεση κομμάτων, συνδικάτων, εκπαιδευτικών φορέων, τοπικών αρχών και οργανώσεων, των μέσων ενημέρωσης που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη υπόθεση της κοινωνίας ολόκληρης εντέλει. Ώστε να μην πασκίζουμε να διώξουμε όποιους ξένους επενδυτές πάνε να πλησιάσουν στο λιμάνι του Πειραιά π.χ. όποιους επιχειρηματίες θέλουν να ανοίξουν δουλειές εδώ, επειδή θέλουν να κερδίσουν από εμάς, αλλά να στηρίζουμε διαπραγμάτευση μαζί τους επιδιώκοντας αμοιβαίο όφελος. Τώρα που υπερχρεωμένοι φτάσαμε στο χείλος της πτώχευσης και το πληρώνουμε τόσο ακριβά, τώρα που καταλαβαίνουμε ότι τα δικά μας κεφάλαια, δημόσια ή ιδιωτικά, για το χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη δεν φτάνουν και να δανειστούμε δεν μπορούμε, μήπως αρχίσουμε να βλέπουμε αλλιώς τα πράγματα;

Οι πολιτικοί... του συστήματος έχουν μετατρέψει σε μια τεράστια επιχείρηση ιδεολογικής αισχροκέρδειας. Είναι οι ίδιοι εκείνοι πολιτικοί που, μολονότι ήταν οι πρώτοι, που παραβίασαν τις ευρωπαϊκές συνταγματικές συνθήκες (το άρθρο 107 της Συνθήκης της Λισαβώνας) προκειμένου να σώσουν τις τράπεζες με κρατικές ενισχύσεις, επικαλούνται τις απαγορεύσεις των ίδιων ακριβώς συνθηκών όταν πρόκειται να σώσουν τους λαούς τους από την ανέχεια. «Οι ευρωπαϊκοί, λα­οί ζουν σε μία παρωδία δημοκρατίας» λένε ο δη­μοσιογράφος Λοράν Ντορ και ο ιστορικός Μτομινίκ Γκιγιεμέν. «Η Έκφραση της λαϊκής βούλησης που μόνο αυτή της δίνει εγκυρότητα έχει πάψει πια να είναι δεσμευτική για τους πολιτικούς».

Οι κυβερνήτες...κυβερνούν σαν να είναι οι χώρες τους σε μια μόνιμη κατάσταση έκτακτης ανάγκης, την οποία επικαλούνται για να αναστέλλουν κάθε τόσο εκείνες ακριβώς τις δημοκρατικές συνταγματικές εγγυήσεις που προστατεύουν περισσότερο τον λαό. Και αυτό ακριβώς είναι το μέτρο της αναξιοπιστίας τους ζητούν να μας πείσουν πως Μπορούν να πετύχουν σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης όλο εκείνα στα οποία είχαν αποτύχει όταν οι συνθήκες ήταν φυσιολογικές..

Στις 6 Μαΐου οι πολίτες αυτής της χώρας, σε μια κρίσιμη συζήτηση και ψηφοφορία για το μέλλον της, είδαν ποια παράταξη και ποιος αρχηγός έχουν καταλάβει τι παίζεται στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στον κόσμο.

Είδαν ποιος έχει το αίσθημα του πολιτικού θάρρους, και ποιος όχι. Ποιος αγνοεί το πολιτικό κόστος βάζοντας πάνω από όλα το συμφέρον της χώρας και ποιος, χωρίς να έχει να προτείνει τίποτα απολύτως, επέλεξε αντί του πολιτικού θάρρους την λογική «τώρα είναι η ευκαιρία να μαζέψουμε καμία ψήφο». Είδαν την αντιπαράθεση μεταξύ μιας υπεύθυνης πολιτικής παράταξης και ενός ανεύθυνου και αμετανόητου πολιτικού κόμματος, του κόμματος που με την πολιτική του, μας έφερε στα πρόθυρα της καταστροφής.

  • Ο πόλεμος για τη σωτηρία της Ελλάδας, ο πόλεμος για την αποφυγή της χρεοκοπίας της χώρας και των ολέθριων συνεπειών της, δεν τέλειωσε με την χθεσινή ψηφοφορία και τη σημερινή βούλα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τώρα αρχίζει. Βρισκόμαστε στην αφετηρία ενός δύσκολου και ανηφορικού δρόμου. Δεν είναι n πρώτη φορά που καλούμαστε να ανέβουμε ένα βουνό. Και δεν θα είναι η πρώτη φορά που θα τα καταφέρουμε. Γιατί θα τα καταφέρουμε.
  • Είναι μήνες τώρα που ο Γιώργος Παπανδρέου επαναλαμβάνει ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο της Ελλάδας. Είναι πρόβλημα που αφορά το ευρώ. Είναι πρόβλημα παγκόσμιο. Όπως έχει πει και ο ίδιος, πολλοί τότε τον άκουγαν με δυσπιστία. Μπορεί να έλεγαν ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός αναζητεί δικαιολογίες για να αποφύγει τις ευθύνες του. Τώρα όλοι τρέχουν. Τώρα όλοι ομολογούν αυτό που προέβλεπε ο Γιώργος Παπανδρέου. Τώρα όλοι καταδικάζουν τους διεθνείς κερδοσκόπους που έχουν βάλει στο μάτι το ευρώ.
  • Την ίδια ώρα ο κ. Σαμαράς, λόγω της κα Μπακογιάννη, καταψηφίζει τη συμφωνία σωτηρίας της χώρας, αλλά διαβεβαιώνει τους ευρωπαίους ότι συμφωνεί με τη συμφωνία. Άντε να βγάλεις άκρη.

ΠΑΛΛΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ - ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΑΠΕ - ΜΠΕ